การกำกับดูแลผู้ประกอบธุรกิจสินทรัพย์ดิจิทัล พร้อมรับความเสี่ยงในสถานการณ์การเงินโลก

11 เมษายน 2566
อ่าน 4 นาที


จากสถานการณ์ทางการเงินของภาคการธนาคารในสหรัฐอเมริกา ทำให้ธนาคาร 3 แห่ง ได้แก่ Silvergate
Bank, Silicon Valley Bank (SVB) และ Signature Bank ประสบปัญหาสภาพคล่องทางการเงิน และ
ทางการสหรัฐอเมริกาได้ประกาศปิดกิจการธนาคาร พร้อมทั้งมีมาตรการคุ้มครองเงินฝากและโครงการให้
กู้เสริมสภาพคล่อง โดยสถานการณ์ได้ส่งผลกระทบต่อ Stable Coin และศูนย์ซื้อขายสินทรัพย์ดิจิทัลของ
สหรัฐอเมริกาด้วย ในปัจจุบัน สถานการณ์ในภาคการธนาคารมีแนวโน้มดีขึ้น โดยธนาคารบางแห่งสามารถ
กลับมาดำเนินการกิจการได้* และธนาคารบางแห่งถูกขายกิจการให้กับธนาคารรายอื่น** ตลอดจนมูลค่าของ
หุ้นกลุ่มธนาคารทั่วโลกเริ่มฟื้นตัว อย่างไรก็ดี หน่วยงานกำกับดูแลต่าง ๆ ยังคงติดตามสถานการณ์ดังกล่าว
อย่างใกล้ชิด เพื่อเตรียมพร้อมรองรับสถานการณ์ทางการเงินได้อย่างเท่าทัน

ที่ผ่านมา ก.ล.ต. ได้ออกหลักเกณฑ์กำกับดูแลเพื่อรองรับความเสี่ยงและการดำเนินธุรกิจของผู้ประกอบธุรกิจ
สินทรัพย์ดิจิทัล รวมทั้งการคุ้มครองผู้ลงทุนมาอย่างต่อเนื่อง ซึ่งเป็นส่วนสำคัญส่วนหนึ่งที่ช่วยรองรับ
สถานการณ์ที่อาจส่งผลกระทบต่อการประกอบธุรกิจสินทรัพย์ดิจิทัล และสร้างความเชื่อมั่นว่าทรัพย์สินของ
ผู้ลงทุนจะได้รับความคุ้มครองทางกฎหมายภายใต้การกำกับดูแลของ ก.ล.ต.

กลไกการกำกับดูแลผู้ประกอบธุรกิจสินทรัพย์ดิจิทัล

พระราชกำหนดการประกอบธุรกิจสินทรัพย์ดิจิทัล (พ.ร.ก.สินทรัพย์ดิจิทัลฯ) มีกลไกที่มุ่งเน้นให้ผู้ประกอบ
ธุรกิจฯ มีฐานะทางการเงินที่มั่นคง เพียงพอ รองรับความเสี่ยง และสามารถให้บริการได้อย่างต่อเนื่อง โดย
กำหนดในเรื่องของทุนจดทะเบียนและการดำรงเงินกองทุนสภาพคล่อง (NC) ให้เพียงพอและเหมาะสม
รองรับความเสี่ยงในด้านต่าง ๆ ทั้งนี้สิ่งที่ก.ล.ต. ให้ความสำคัญซึ่งสอดคล้องกับเจตนารมณ์ที่สะท้อน
อยู่ใน พ.ร.ก. สินทรัพย์ดิจิทัลฯ คือ การคุ้มครองทรัพย์สินของผู้ซื้อขายสินทรัพย์ดิจิทัลได้อย่างเหมาะสม
กับประเภทของธุรกิจ โดยผู้ประกอบธุรกิจฯ ต้องมีกลไกแยกทรัพย์สินของลูกค้า โดยจัดทำบัญชีทรัพย์สินของ
ลูกค้าแต่ละรายแยกออกจากทรัพย์สินของผู้ประกอบธุรกิจฯ อย่างชัดเจน ซึ่งทรัพย์สินดังกล่าวจะได้รับความ
คุ้มครองตามกฎหมายจากเจ้าหนี้ของผู้ประกอบธุรกิจฯ หรือกรณีที่ผู้ประกอบธุรกิจฯ ล้มละลาย เพื่อให้มั่นใจ
ได้ว่าทรัพย์สินของลูกค้ายังคงเป็นทรัพย์สินของลูกค้าอยู่เสมอและไม่สามารถนำไปรวมเป็นทรัพย์สินของ
ผู้ประกอบธุรกิจฯ ได้

นอกจากนี้ ก.ล.ต. ยังกำหนดให้ผู้ประกอบธุรกิจฯ แยกเก็บทรัพย์สินใน hot wallet และ cold wallet
ตามสัดส่วนที่กำหนดเพื่อความปลอดภัย และเก็บไว้กับผู้ให้บริการรับฝากสินทรัพย์ดิจิทัลที่มีความน่าเชื่อถือ
รวมทั้งต้องเปิดเผยความเสี่ยงเพื่อให้ลูกค้ารับทราบ ทั้งนี้ เพื่อให้มั่นใจได้ว่าทรัพย์สินของลูกค้าได้รับความ
คุ้มครอง ซึ่งที่ผ่านมา ก.ล.ต. ได้มีการผลักดันให้เกิดใบอนุญาตผู้ให้บริการรับฝากสินทรัพย์ดิจิทัล (custodial
wallet provider) โดยเมื่อวันที่2 มีนาคม 2566 คณะกรรมการ ก.ล.ต. ได้มีมติเห็นชอบการทบทวน
หลักเกณฑ์สำหรับผู้ให้บริการรับฝากสินทรัพย์ดิจิทัลให้มีความยืดหยุ่นและเหมาะสมยิ่งขึ้น โดยผู้ให้บริการ
รับฝากสินทรัพย์ดิจิทัล ที่เป็นบริษัทจดทะเบียนและบริษัทย่อยในกลุ่มที่มีประสบการณ์เก็บรักษาทรัพย์สินของ
ลูกค้า สามารถให้บริการแก่ผู้ประกอบธุรกิจสินทรัพย์ดิจิทัล (ที่มีความเกี่ยวข้องกันในลักษณะที่มีผู้ถือหุ้นราย
ใหญ่ร่วมกัน) ได้ หากปฏิบัติตามเกณฑ์ความเป็นอิสระต่อกันตามที่กำหนด และยังสนับสนุนให้มีผู้ให้บริการ
รับฝากสินทรัพย์ดิจิทัลในประเทศไทยที่มีคุณภาพ เพื่อให้ทรัพย์สินของลูกค้าได้รับความคุ้มครองอย่างเต็มที่
ตามกฎหมายของประเทศไทย

แนวทางการปรับปรุงกฎเกณฑ์ให้เท่าทันสถานการณ์

ตลอดระยะเวลาที่ผ่านมา ก.ล.ต. ได้ติดตามพัฒนาการของตลาดสินทรัพย์ดิจิทัลให้เท่าทันกับความเสี่ยงและ
สอดคล้องกับแนวทางการกำกับดูแลในต่างประเทศ และปัจจุบันมีผู้ประกอบธุรกิจฝั่งหลักทรัพย์สนใจเข้ามา
ให้บริการเกี่ยวกับสินทรัพย์ดิจิทัล อย่างไรก็ดี สินทรัพย์ดิจิทัลบางประเภทมีความผันผวนและมีความเสี่ยงสูง
เมื่อเทียบเคียงกับสินทรัพย์ทางการเงินแบบดั้งเดิม (traditional assets) ก.ล.ต. จึงได้วางแนวนโยบายการ
กำกับดูแลการให้บริการสินทรัพย์ดิจิทัลของผู้ประกอบธุรกิจในฝั่งหลักทรัพย์ตามระดับความเสี่ยงของ
สินทรัพย์ดิจิทัลที่ให้บริการ (risk-based supervision) ซึ่งเป็นการป้องกันความเสี่ยงที่อาจเกิดขึ้นกับ
ผู้ประกอบธุรกิจฯ และยังช่วยป้องกันมิให้ลูกค้าเกิดความสับสนในผลิตภัณฑ์ที่ให้บริการด้วย

นอกจากนี้ ก.ล.ต. ยังได้ทบทวนหลักเกณฑ์ด้านความเพียงพอและความมั่นคงทางการเงิน (prudential) โดย
อยู่ระหว่างการปรับปรุงหลักเกณฑ์ด้านเงินทุนและการดำรงเงินกองทุนของผู้ประกอบธุรกิจฯ เพื่อให้สอดคล้อง
กับสภาวะความเสี่ยงในตลาดสินทรัพย์ดิจิทัลที่เปลี่ยนแปลงไป

ทั้งนี้ ก.ล.ต. ให้ความสำคัญกับการกำกับดูแลการประกอบธุรกิจสินทรัพย์ดิจิทัล การสร้างสภาพแวดล้อม
ในตลาดสินทรัพย์ดิจิทัลให้มีความน่าเชื่อถือ และมีกลไกคุ้มครองผู้ลงทุนได้อย่างมีประสิทธิภาพ ซึ่งจะช่วย
สนับสนุนให้ตลาดสินทรัพย์ดิจิทัลเป็นหนึ่งในช่องทางการระดมทุนที่มีศักยภาพ สามารถรองรับผลกระทบที่
อาจเกิดขึ้นจากสถานการณ์ทางการเงินที่อาจเกิดขึ้นอย่างรวดเร็วและคาดเดาได้ยาก รวมทั้งพร้อมรับการ
เติบโตของเศรษฐกิจดิจิทัลอย่างยั่งยืน
                                   _______________________________

หมายเหตุ :
* ปัจจุบันธนาคาร SVB กลับมาเปิดดำเนินกิจการในชื่อธนาคาร SVB N.A. ซึ่งเปิดให้ลูกค้าสามารถถอนเงินได้
ตามเงื่อนไขที่กำหนด โดยยังอยู่ภายใต้การกำกับดูแลของ Federal Deposit Insurance Corporation
(FDIC)
** ทรัพย์สินของธนาคาร Signature Bank (เงินฝากและเงินกู้) ถูกขายให้กับ Flagstar Bank โดย FDIC
ประกาศคุ้มครองเงินฝากของลูกค้าเต็มจำนวน

อ้างอิงจากบทความ "การกำกับดูแลผู้ประกอบธุรกิจสินทรัพย์ดิจิทัล พร้อมรับความเสี่ยงในสถานการณ์การเงินโลกโดยฝ่ายนโยบายสินทรัพย์ดิจิทัลและนวัตกรรมทางการเงิน สำนักงานคณะกรรมการกำกับหลักทรัพย์และตลาดหลักทรัพย์ (ก.ล.ต.) ​ 

อ่านบทความฉบับเต็มได้ที่​ ​ https://www.sec.or.th/TH/Template3/Articles/2566/110466.pdf​​